Kuzgunla Baykuş

“Panoptik şema, iktidarın araçlarını daha güçlü kılar: ekonomisini sağlamlaştırır. Engelleyici karakteri, sürekli olarak işlemesi ve otomatik mekanizmasıyla etkili ve yararlı bir mekanizma olmasını garantiler. Bu, iktidar ilişkilerinin bir işlev içinde işlev görmesinin ve işlevlerin bu iktidar ilişkileri sayesinde işlev görmelerinin sağlanmasının bir yoludur.” -Michel Foucault Nedir Panoptikon (1)1? Jeremy Bentham’ın tasarladığı ve hiçbir zaman gerçek hayata geçirilememiş olan hapishane projesi. Sekizgen biçiminde bölmelerden oluşan bir binadır ve tam ortasında bir gözetleme kulesi vardır (yani öyle tasarlanmıştır) kuleden bütün hücreler görülmekte ama hücrelerden kuledekiler görülmemektedir. Amaç, mahkûmların her daim izlendikleri fikrine kapılmalarıdır- kulede kimse olmasa bile. Michel Foucault, Panoptikon (2)2 fikrinin modern güç kavramının babası olduğunu düşünür. İzlenmese bile izlendiğini, ya da her an izlenebileceğini düşünen birey kendi kendine bir oto kontrol mekanizması gel...

Dünyada terör örgütü üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklu bulunan kişilerin yarıya yakını Türkiye cezaevlerinde yatmaktadır. Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katıldıkları gerekçesiyle 2 bin 604 kişi gözaltına alınmıştır ve bunlardan 500’e yakınını öğrenciler oluşturmaktadır. 2005’ten bu yana hem tutuklu hem mahkûm sayısındaki artış çok dikkat çekicidir. 2005’te 56 bini ancak bulan tutuklu ve mahkûm sayısı, 2006’da 70 bini, 2007’de 91 bini, 2008’de 103 bini aştıktan sonra 2009’u 116 binin üstünde kapatırken, 2010’un Eylül sonunda bu sayı 120 bini, 2011 Mayıs ayında 123 bini geçmiştir. 2000-2005 döneminde ancak yüzde 10 olan tutuklu ve mahkûm sayısındaki artış, 2006-2011 döneminde yüzde 70’in üstüne çıkmıştır. Aynı şekilde 2005'te siyasi davalardan mahkûm olan çocuk sayısı 17 iken bu rakam 2009’da bin 105, 2010’da ise bin 23’e yükselmiştir [1]. Yukarıda bir çırpıda okuduğumuz bu ‘istatistikler’ uzaktan, şimdilik huzurlu ve sıcacık (doğalgazı, elektriği ödeyebildiğimiz sürece) evlerim...

"Aç insanların karnını doyurduğum zaman bana kahraman diyorlar. Bunların neden aç olduğunu sorduğum zaman ise, bana komünist diyorlar.” Ernesto Che Guevera Eğer siyasi tutsaksanız haftada bir telefonla ailenizle 5 dakika konuşabiliyorsunuz burada. Haftada bir kapalı görüş ile 10 dakika ailenizi, akrabalarınızı (hepsi değil) ya da daha önce belirlediğiniz 3 kişiyi (arkadaşlarınız olabilir) görebiliyorsunuz, tabi aranızda cam var. 4 haftada bir açık görüş olur, o da 1 saat sürer. Tabii bu dediklerim cezaevinin kurallarına tam uyanlar için geçerli. Ama özellikle siyasi tutsaklara çeşitli bahanelerle ceza verilir ve ceza alınca tutsak ailesi ile hiçbir şekilde görüştürülmez. Bazen yazdığınız bir mektup bile ceza almanıza sebep olabilir. Yemekler temiz olmaz, içinden her türlü pislik çıkabilir ve buna itiraz etseniz bile genelde sonuç değişmez. Burası cezaevidir. Ülkemizde bugün kendisini liberal–muhafazakâr olarak adlandıran iktidar, geçmişin gelenekselleşmiş Türk-Müslüman-Sünni ...

“Yüksek güçte patlayıcılar insanlığa çok önemli işler başarma olanağı vermiştir. Ama aynı zamanda bunlar, halkları savaşa sürükleyen caniler elinde korkunç bir yok etme aracıdır.”* Şiddet veya yeğinlik, temel dürtü ve varoluş gereği savunma veya karşı savunma harici daha çok insanlarda ve topluluk halinde yaşayan hayvanlarda grup içi otorite sağlamak için diğerinin varlığını tehdit unsuru görmek ve onu bu konuda denemek daha doğrusu sindirmek için karşı tarafa uygulanılan zarar vermeye yönelik psikolojik davranış türüdür. [1] Şiddeti, salt bir dürtü veya toplumların sınıfsal tabaklarının arasındaki çelişkilerden doğan bir davranış türü olarak açıklamak ne derece doğrudur bu tartışılmalıdır. İnsan ve şiddet, tarihsel süreç boyunca geçirdiği değişim ve dönüşümler, toplumsal etmenler, doğa koşulları ve din, seks v.b. bir çok konu ele alınarak ilişkilendirilmeli ve bu inceleme tarihsel materyalizm ve determinizm geri bırakılarak yapılmamalıdır. Bu makaleyi yazarken rastladığım bir ka...